Risicoparagraaf

Als gevolg van het niet (tijdig) Europees aanbesteden van diensten (o.a. beveiliging, locatiemanagement) in het kader van de opvang van Oekraïners in gemeentelijke opvanglocaties (GOO), bestaat het risico dat deze uitgaven als onrechtmatig worden aangemerkt. Het gaat om ongeveer € 5 miljoen aan kosten. Omdat we in 2025 niet meer uitkomen met de normvergoeding GOO kunnen we voor het tekort een suppletievergoeding krijgen van het Rijk. Onrechtmatige uitgaven zullen in principe niet mee mogen worden genomen bij de aanvraag tot suppletie.
Op basis van de laatste prognose voor de uitgaven en inkomsten GOO zouden wij een suppletie-uitkering van  € 4 miljoen moeten aanvragen. Gezien de onrechtmatige uitgaven lopen we het risico dat we gehele suppletie-uitkering van € 4 miljoen niet ontvangen.

In 2024 waren betrokken uitgaven ook onrechtmatig en omdat sommige opdrachten contractueel nog doorlopen in 2025 kon nog geen nieuwe aanbesteding plaatsvinden. Dit is nodig om de uitgaven 'rechtmatig' te laten zijn.
Gezien dit feit en Gezien de uitgaven overduidelijk zijn gemaakt voor de opvang van Oekraïners zijn we in gesprek met het ministerie om een beroep te doen op coulance i.v.m. onze opvangopgave. Ook proberen we de uitgaven zo veel mogelijk te beperken.

Gelet op de betrokken bedragen wordt de kans reëel geacht dat het risicobedrag rond € 2 mln. zal zijn.

In de 2e kwartaalrapportage hebben we de begroting van de jeugdhulp bijgesteld op basis van het geld dat we in de meicirculaire hebben gekregen. We hebben substantieel minder gekregen dan het advies van de commissie van Ark. De jeugdhulp is nu als volgt opgenomen in de begroting:

1. We houden rekening met de prijzen van de nieuwe contracten per 2025. Ook gaan we uit van een jaarlijkse volumegroei van 1,5% per jaar. Voor ongeveer 1% betreft dit de groei van het aantal jongeren. 0,5% is bedoelt voor reële stijging van de kosten. De volumegroei is de afgelopen jaren hoger geweest (circa 5% per jaar). Hierop lopen we dus een risico. De bedoeling is dat we via maatregelen zoals veranderplan jeugd GGZ, transformatie jeugdhulp met verblijf, strakker sturen via contractmanagement en stevige lokale teams de kostengroei binnen de 1,5% houden.
2. Voor de stijging van de lonen en prijzen compenseren wij de OVA index aan de aanbieders van jeugdhulp. Dit is een landelijk gebruikt indexpercentage voor de zorg. Deze OVA-index ligt in 2025 ruim 2% hoger dan wij van het Rijk ontvangen. Dit zorgt voor € 3 miljoen aan hogere kosten vanaf 2026.. Mogelijk kunnen wij dit betalen vanuit lagere kosten jeugdhulp 2025. Dit is uitgebreid toegelicht op het programma jeugdhulp. Hierin zit een risico. Ook lopen we het risico dat de OVA index vanaf 2027 hoger ligt dan de indexatie die wij begroten. Wij houden rekening met een indexatie van ongeveer 3,5% a 4,5% per jaar. Dit op basis van cijfers van het CPB. De OVA index wordt altijd pas kort voor het opstellen van de begroting bekend.
3. Vanaf 2028 heeft het Rijk een nieuw Ravijn gecreëerd door geen structureel geld te geven voor de jeugdhulp. Er zijn extra, nog niet onderbouwde, Rijksbezuinigingen doorgevoerd. We hebben daarom vanaf 2028 € 14 miljoen aan hogere kosten in onze begroting opgenomen via de 2e kwartaalrapportage. 2025. Het Rijk heeft twee bezuinigingsmaatregelen opgenomen ter grootte van € 3,9 miljoen waarvan wij ervan uitgaan dat ze deze ook invullen. Het gaat om het invoeren van een eigen bijdrage en verkorten van trajectduren. De Provincie geeft, als financieel toezichthouder, akkoord om de verantwoordelijkheid voor invulling van deze bezuinigingen bij het Rijk neer te leggen.

Het risico is dat de kosten harder stijgen dan waar we in de begroting rekening mee houden.

We zijn via de VNG met het kabinet in gesprek over de hervormingsagenda en de uitkomsten van de commissie van Ark. We zullen hierbij in blijven zetten op adequate compensatie. In 2027 zal er een nieuw onderzoek komen naar de stand van zaken van de hervormingsagenda jeugdhulp.
Daarnaast is ook de bedoeling dat er vanaf 2028 een andere financiering komt voor de jeugdhulp. Dit betekent overigens niet direct extra geld. Maar het biedt wel de mogelijkheid om bijvoorbeeld ook het budget te indexeren tegen de OVA-index. Hierdoor zouden we dit risico kwijtraken.
Daarnaast moeten we via de bezuinigingsmaatregelen die al lopen, de nieuwe contracten en de transformatie van de jeugdhulp door de sociale basis te versterken en stevige lokale teams in te richten de kosten van de jeugdhulp in de grip krijgen.

We hebben de risico’s als volgt financieel vertaald

• OVA index 2026: € 3 miljoen per jaar 2026-2029, is €12 miljoen totaal x  40% kans
• 2% hogere OVA index 2027: € 3 miljoen per jaar 2027-2029, is € 9 miljoen totaal x 30% kans
• 3% hogere volumegroei per jaar: € 4 miljoen per jaar cumulatief 2026-2029, is € 40 miljoen totaal x 20%

We reserveren € 15,6 miljoen voor het risico dat de bezuiniging van de jeugdhulp niet tijdig wordt ingevuld. Dit is ongeveer 25% van de totaal geïndentificeerde risico's

In 2025 verwachten we een tekort op de bijstand van ongeveer € 3,5 miljoen. Dit komt door een hogere stijging van het aantal bijstandsklanten in Almere ten opzichte van de landelijke ontwikkeling. Ook liggen in Almere de kosten per bijstandsklant hoger dan gemiddeld.
Langjarig komen we ongeveer uit met het budget dat wij van het Rijk ontvangen. Maar nu landelijk de werkgelegenheid daalt en de bijstandsaantallen oplopen is het mogelijk dat we ook in 2026 een tekort hebben. Dit komt omdat in Almere de bijstandsklanten in minder goede tijden sneller oplopen dan landelijk en in betere ook weer sneller dalen.

Inwoners vanuit een Bijstandsuitkering naar werk begeleiden.

Dit risico schatten we in op € 3 miljoen met een kans van 60%. De reservering in het weerstandsvermogen is dus € 1,8 miljoen.