Ambitie

Dit is één van de adviezen uit de sociale staat van de stad. Het bouwen van een sterke stad en brede welvaart is iets dat inzet van alle domeinen vraagt. Daarom verbinden we de onderwijsopgaven aan andere domeinen. Bijvoorbeeld bij de regiodeal, waarin nadrukkelijk de verbinding met bedrijven in de stad gezocht wordt. Maar ook met sport en cultuur ter bevordering van een rijkere schoolweek en het vergroten van de sociale cohesie. Daarbij speelt ook het hebben van voldoende maatschappelijke voorzieningen een rol, daarover vertellen we meer in het programmaplan Sociale voorzieningen en zorg.

We zetten ons in voor toegankelijk onderwijs voor iedereen

Het lerarentekort in Almere is daarbij een uitdaging. Almere heeft één van de grootste lerarentekorten van heel Nederland. Er is inmiddels een nieuwe aanpak voor het lerarentekort vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Dit is een regionale aanpak gericht op het terugdringen van personeelstekorten in het basisonderwijs, voortgezet en middelbaar onderwijs. Almere zit in de onderwijsregio Almere-Lelystad. Het ministerie stelt hiervoor jaarlijks zo’n € 7 miljoen beschikbaar via subsidie aan de scholen en opleiders in deze regio. Zij kunnen hiermee als onderwijsveld en als eerste verantwoordelijke voor personeelsbeleid plannen maken om dit te investeren in het verkleinen van (de gevolgen van) het lerarentekort. De scholen in de regio maken nu plannen voor de jaren 2026 – 2030. Hierbij ondersteunen wij hen. Het eerdere Almeerse noodplan voor het tekort in het basisonderwijs gaat op in deze nieuwe regeling. Als Almere hebben we ons samen met de G5 (de vijf steden met het grootste lerarentekort) de afgelopen tijd hard gemaakt voor extra financiering voor deze regionale aanpak vanuit het ministerie. Met het extra geld dat G5 steden krijgen met deze aanpak is dat gelukt.

We helpen als gemeente om de juiste randvoorwaarden te creëren

Als gemeente kunnen we ons steentje bijdragen aan het verkleinen van het lerarentekort door de goede
randvoorwaarden te creëren voor (toekomstig) leraren om in het onderwijs en hier in Almere te komen werken. Dit doen wij bijvoorbeeld door de afspraken te maken met woningbouworganisaties om onderwijsprofessionals en studenten voorrang te geven op een woning. Voor de vrije sector zijn er al enkele regelingen. Voor de sociale huur en betaalbare koop zijn we dit aan het onderzoeken.
Wij gaan niet over de inhoud van het onderwijs of het personeelsbeleid van scholen, maar wel over de huisvesting. Door ons in te zetten op robuuste scholen qua omvang kunnen we de beschikbare leraren beter inzetten. Kleinere scholen hebben namelijk relatief meer leraren nodig en hogere tekorten dan grotere scholen.

We willen talent behouden voor onze stad

Het vasthouden en aantrekken van talent voor met name onderwijs, zorg en techniek is van groot belang voor de stad en regio. Samen met partijen in de stad werken we eraan dat meer leerlingen en volwassenen, die zich willen omscholen, kiezen voor een vervolgopleiding in de sectoren die belangrijk zijn voor de stad. Vervolgens is het belangrijk hen vast te houden en te verbinden met organisaties en bedrijven in Almere. Specifiek voor de sector ‘tech en transitie’ zijn eind 2025 projecten gericht op het aantrekken en vasthouden van talent van start gegaan. Meer daarover is te vinden in de paragraaf van het Fonds Verstedelijking Almere.

Een rijk en aantrekkelijk studentenleven trekt talent en brengt reuring in onze stad

We gaan samen met het onderwijs, studentenverenigingen en (culturele) partners inzetten op het aantrekkelijker maken van onze stad voor jongeren en studenten. Hierbij vinden wij het belangrijk dat er aandacht is voor het imago van Almere als aantrekkelijke stad om te studeren. Wij zorgen vooral dat er veel te doen en te beleven is voor studenten. De ontwikkeling van de campus in het hart van de stad is daarbij een belangrijk onderdeel. Studenten vinden er plek om te wonen, te studeren en te recreëren samen met de andere bewoners en bezoekers van de binnenstad.

We zetten in op het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters

In 2026 gaat de wet 'Van school naar duurzaam werk' in. Deze wet breidt de taken van de gemeente uit op het gebied van jongerenbegeleiding. Met de wet krijgen scholen, arbeidsmarkt en gemeenten meer mogelijkheden om jongeren tot 27 jaar te ondersteunen bij de overgang van school naar werk en het behoud van werk. Ook in tijden van economische groei lukt het bepaalde groepen jongeren niet om duurzaam werk te vinden. Op deze groep ligt de nadruk. De wet vraagt daarnaast om nauwe samenwerking binnen de gemeente en in de regio. In gezamenlijkheid wordt er in de regio Flevoland een regionaal programma opgesteld. In het komende jaar onderzoekt de gemeente welke gevolgen de wetswijziging en de nieuwe programmalijnen hebben voor de samenwerking met partners in de stad, zoals scholen, werkgevers en zorgorganisaties.

We werken aan de doorgaande ontwikkelingslijn van 0 tot 27 jaar

Om kinderen kansrijk, gezond en veilig op te laten groeien werken we samen met (voor)scholen, jeugdhulp en maatschappelijke partners aan afspraken over jeugd- en onderwijsbeleid. Dit doen we met de Lokale Educatieve Agenda (LEA.) 2024-2028. Deze is in 2024 met de raad gedeeld. In de LEA. zijn vier maatschappelijke opgaven benoemd. Dit zijn:

• Kwalitatief sterke en toekomstgerichte educatie.
• Ondersteuning waar nodig voor kind, jongere, ouder en verzorger.
• Inspirerende leeromgeving voor educatieve groei.
• Aandacht voor de professional.

Eind 2026 komen we met een tussentijdse evaluatie van de LEA. Deze zullen we opstellen in samenwerking met onze partners. We nemen het onderwerp veiligheid op scholen mee in de tussenevaluatie van de LEA. Mogelijk geeft dat aanleiding tot een bijstelling van de LEA voor de tweede periode die loopt in 2027 en 2028.

We werken aan passende schoolgebouwen en de bestaande en nieuwe stad

De urgentie is daarop is hoog. De vervangingsopgave van schoolgebouwen in de bestaande stad is een enorme opgave, gezien veel scholen in onze stad tegelijk gebouwd zijn en dus vervangen of gerenoveerd moeten worden. Daarnaast groeit Almere, waardoor er ook nieuwe schoolgebouwen moeten komen. De afgelopen jaren hebben we al veel scholen kunnen vervangen of bouwen. Toch hebben we niet alles kunnen realiseren wat we op basis van het Integraal Huisvestingsplan hadden gepland. Dit IHP loopt in 2025 af. In 2026 realiseren we een nieuw Integraal Huisvestingsplan en leggen dit aan de raad voor. Eerste speerpunt hierin is om meer in control te komen, met een duidelijkere governance met bijvoorbeeld schoolbesturen. De activiteiten die we niet hebben kunnen afronden tot 2025, verwerken we in het nieuwe IHP.
Tweede speerpunt wordt dat we onze ambities duidelijker gaan koppelen aan de beschikbare financiële middelen. Waar we voorheen de ambities vaststelden en daarna de middelen erbij zochten, gaan we dit nu meteen regelen. Daarnaast kijken we naar een toekomstbestendige financieringssystematiek voor onderwijshuisvesting. Hierin nemen we ook mee dat we, volgens aankomende wetgeving, straks 16 jaar, waarvan 4 jaar concreet, vooruit moeten kijken wat betreft onderwijshuisvesting.

We realiseren nieuw beleid voor multifunctioneel gebruik van schoolgebouwen

Dit zullen we voor eind 2026 aan de raad voorleggen. Al jaren hebben we het uitgangspunt dat we schoolgebouwen multifunctioneel bouwen en gebruiken. Dus bijvoorbeeld door het toevoegen van kinderopvang of welzijnsfuncties. We hebben hier echter nooit formeel beleid op gemaakt. Dit gaan we nu wel doen zodat duidelijk is wat de kaders zijn voor het maatschappelijke meergebruik van schoolgebouwen en wie waarvoor verantwoordelijk is. We nemen hierin ook de verduurzamingsopgave van schoolgebouwen mee.

Doelstellingen

• We onderzoeken in 2025 welke gevolgen de wetswijziging van Van school naar duurzaam werk heeft voor onze partners in de stad.
• Eind 2026 komen we met een tussenevaluatie van de LEA. Op basis hiervan stellen we deze eventueel bij.
• In 2026 realiseren we een nieuw Integraal Huisvestingsplan.
• We realiseren nieuw beleid voor het multifunctioneel meergebruik van schoolgebouwen.