Overzicht incidentele en structurele baten en lasten

Wij hebben in lijn met de regels uit het BBV de volgende kaders om te bepalen of een begrotingsactiviteit incidenteel is:

1. We kijken naar de aard van de begrotingspost. Als de activiteit die vanuit de begrotingspost wordt betaald tijdelijk is, dan zijn de lasten en baten als incidenteel opgenomen. Dit kan ook gaan om activiteiten die we voor lange periode uitvoeren. Te denken valt aan de grondexploitatie, het Fonds Verstedelijking Almere en de ontwikkeling van Oosterwold
2. We stellen per kostenplaats vast of de activiteit incidenteel of structureel is. Als er op een kostenplaats zowel incidentele als structurele  baten en lasten zijn dan worden deze in principe als structureel meegenomen. Alleen als het structurele aandeel beperkt is ten opzichte van de incidentele aandeel dan zullen we de kostenplaats als incidenteel meenemen.  
3. Uitzondering hierop zijn onttrekkingen (vrijval) aan voorzieningen. Deze oormerken wij altijd als incidenteel
4. Stortingen in en onttrekkingen aan reserves zijn conform het BBV in principe incidenteel. Hierop zijn een aantal uitzonderingen, deze staan hieronder apart beschreven.
5. We hanteren een ondergrens van € 0,5 miljoen aan incidentele baten of lasten per begrotingsactiviteit. Als de incidentele lasten of baten kleiner zijn nemen we deze niet (apart) op in het overzicht.

In het BBV is bepaald dat alleen stortingen in en onttrekkingen aan reserves voor kapitaallasten als structureel gekenmerkt mogen worden. Alle andere stortingen en onttrekkingen zijn incidenteel. Wij hebben dit vertaald in de volgende kaders

1. Onttrekkingen aan de kapitaallastenreserves ten behoeve van de dekking van kapitaallasten zijn structureel .
2. De rentetoevoeging (storting) aan de kapitaallastenreserves zijn structureel .
3. De storting in de reserve om de kapitaallasten van investeringen in latere jaren te kunnen dekken is structureel als het een structurele begrotingsactiviteit is. Vanaf 2024 zal dit minimaal zijn omdat de kosten van vervangingsinvesteringen openbare ruimte niet meer via de kapitaallastenreserve loopt.
4. De storting in de reserve om de kapitaallasten van investeringen in latere jaren te kunnen dekken is incidenteel als het een incidentele begrotingsactiviteit is (zoals het Fonds Verstedelijking Almere).
5. De vrijval (onttrekking) van kapitaallastenreserves is i ncidenteel .
6. Alle stortingen en onttrekkingen aan andere reserves zijn incidenteel .

In de tabel hieronder zijn de incidentele baten en lasten per programma opgenomen. Lasten zijn met een – weergegeven, baten zijn met een + weergegeven:

bedragen x € 1 miljoen

De stortingen en onttrekkingen aan de volgende kapitaallastenreserves hebben we als structureel aangemerkt:

bedragen x € 1 miljoen

• Storting in de reserves betreffen rentetoevoegingen over de reserves. Ook wordt er in reserve 8 afschrijving investeringen in 2025 een stortingen van € 1,45 miljoen gedaan voor investeringen in het gebouw de Kunstlinie, de  bibliotheek en het stadhuis
• De onttrekkingen betreffen dekking voor kapitaallasten van reeds gedane investeringen

Het belangrijkste toetsingscriterium voor het financieel toezicht is een positief SRE. Deze moet ten eerste in het begrotingsjaar 2025 positief zijn, ook het laatste jaar van de perspectiefperiode (2028) is van belang.
Wij voldoen dus aan deze vereiste vanuit het toezicht. De Provinciaal toezichthouder zal op de onderbouwing van het SRE nog wel een toets doen. Het SRE is in onderstaande tabel per begrotingsjaar weergegeven:

bedragen x € 1 miljoen

De belangrijkste verklaringen voor het grillige verloop van het SRE zijn:

• In 2026 verslechtert het SRE ten opzichte van 2025 vooral door lagere inkomsten uit het gemeentefonds als gevolg van het ravijn. Hiertegenover staan voor een deel oplopende bezuinigingen
• In 2027 verbetert het SRE ten opzichte van 2026 vooral door extra inkomsten (accres) uit het gemeentefonds en door verdere oploop van de bezuinigingen.
• In 2028 verslechterd het SRE vooral doordat er een nieuw Ravijn ontstaat omdat gemeenten geen structureel geld hebben gekregen voor de jeugdhulp. Dit kost Almere ongeveer € 14 miljoen per jaar.
• In 2029 verslechterd het SRE vooral doordat de structurele kosten harder stijgen dan het gemeentefonds dat we ontvangen

Het doel is om alle bezuinigingen die nog open staan in te vullen. Hier staat het college voor. In de bezuinigingsmonitor zijn er nog een aantal bezuinigingen die niet zijn ingevuld. Deze hebben de kleurcode oranje (vertraagd). Er zijn in deze begroting geen rode bezuinigingen (niet ingevuld). De toezichthouder kan een taakstelling schrappen uit de begroting als zij deze niet reëel vindt. Wat ons betreft zijn de bezuinigingen reëel en hoeven deze niet te worden gecorrigeerd op het SRE. De belangrijkste reden is:

• We hebben de bezuiniging op de jeugdhulp vanuit de hervormingsagenda uit de begroting gehaald (€ 17 miljoen).
• De bezuiniging op de organisatie van €3 miljoen verwachten we financieel te kunnen invullen, ook al moet er nog een inhoudelijk plan worden opgesteld waarop de bezuiniging moet worden ingevuld. Financieele invulling is (tijdelijk) mogelijk via natuurlijk verloop en een (slimme) vacaturestop.
• De hogere kosten van de OVA-indexatie op de jeugdhulp verwachten wij in te kunnen vullen door lagere kosten jeugdhulp 2025. Mocht dit niet volledig mogelijk zijn dan stellen we andere invulling vast. Als achtervang houden we de prijscompensatie 2026 achter voor andere onderdelen van de begroting.
• De bezuiniging op de Wmo Huishoudelijke hulp verwachten we in 2026 al te kunnen invullen door een verlaging van het aantal uren in het pakket.

Zie hiervoor ook een uitgebreide toelichting in de bezuinigingsmonitor .